przedmiot podstawowy

stacjonarnie

Celem zajęć jest przede wszystkim pokazanie studentom tendencji i zjawisk, które pojawiły się (bądź były kontynuowane) w sztuce XVII, XVIII i XIX wieku, miały swój udział w kształtowaniu się XX-wiecznej awangardy i oddziałują na sztukę aż do dziś. Dodatkowo, studenci zostaną zaznajomieni z  podstawowymi narzędziami analizy i interpretacji dzieł sztuki dawnej, co pomoże w zbudowaniu świadomości wpływu zmian historycznych, społecznych, religijnych i ekonomicznych na formę i funkcję sztuki. Zajęcia mają w swoim założeniu umożliwić studentom poznanie kanonu dzieł sztuki dawnej, w tym zwłaszcza sztuki XVII, XVIII i XIX wieku, który pozwoli im na zrozumienie procesów zmian, które zachodziły w historii sztuki oraz pomoże w budowaniu własnych narracji wokół podejmowanych przez nich działań artystycznych.

1.      Giorgio Vasari. Początki historiografii artystycznej i jej dalsze losy.

2.      Sztuka wobec reformacji. Między ikonoklazmem a kompromisem.

3.      Jak przeciwstawić się „herezji”? Spojrzenie na architekturę, rzeźbę i malarstwo przez pryzmat myśli teoretyków kontrreformacji.

4.      Rozwój opisu dzieła sztuki w czasach baroku.

5.      Powrót do antyku, początki nowoczesnej archeologii, schyłek nowożytności i tryumf klasycyzmu.

6.      Akademie i kształcenie artystyczne od starożytności do nowoczesności. Hierarchia tematów i hegemonia sztuki akademickiej.

7.      Od historyzmu do stylu narodowego w architekturze XIX wieku.

8.      Odrodzenie sztuki sakralnej. Wyposażanie kościołów w duchu historyzmu, eklektyzmu i secesji.

9.      Sakralizacja sztuki, człowiek wobec natury i początki romantyzmu.

10.    Zajęcia terenowe w wybranych oddziałach Muzeum Narodowego w Krakowie (MNK Wyspiański, galeria „Wyspiański. Trzecia odsłona wraz z pokazem dzieł z okresu paryskiego”, „Muzeum Stanisława Wyspiańskiego. II odsłona”; MNK Sukiennice „Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku”) oraz w wybranych kościołach Krakowa (kościół św. Anny, kościół świętych Piotra i Pawła, kościół św. Franciszka, Kościół Nawrócenia św. Pawła na Stradomiu).

Konwersatorium wsparte lekturą wybranych tekstów, prezentacją multimedialną, wspólną dyskusją oraz zajęciami w terenie.

Ogólnie: Jan Białostocki, Sztuka cenniejsza niż złoto. Opowieść o sztuce europejskiej naszej ery (różne wydania, np. Warszawa, PWN 2006), rozdziały X-XV.

Temat 1: Giorgio Vasari, Żywoty najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów (fragmenty), tł. i oprac. K. Estreicher, Warszawa 1989.

Temat 2:  Marcin Luter, Osiem kazań, 1522 (fragmenty), tł. i oprac. S. Michalski [w:] Teoretycy, pisarze i artyści o sztuce 1500-1600, oprac. J. Białostocki, Warszawa 1985, s. 119-126.

Temat 3: Postanowienia Soboru Trydenckiego [o świętych obrazach], 1563, Przesłuchanie Paola Veronese, 1573 [w:] Teoretycy, pisarze i artyści o sztuce 1500-1600, oprac. J. Białostocki, Warszawa 1985, s. 390-399; Piotr Krasny, Michał Kurzej, Mediolańskie instrukcje o budynkach i sprzętach kościelnych wydane na polecenie Karola Boromeusza i ich recepcja w Kościele katolickim (fragmenty), Kraków 2021.

Temat 4: Giovanni Battista Agucchi, Opis Wenus śpiącej Annibala Carracci, 1603 [w:] Teoretycy, historiografowie i artyści o sztuce 1600-1700, oprac. J. Białostocki, redakcja naukowa i uzupełnienia: M. Poprzęcka, A. Ziemba, Warszawa 1994, s. 339-343.

Temat 5: Johann Joachim Winckelmann, Myśli o naśladowaniu greckich rzeźb i malowideł (fragmenty), tł. J. Maurin-Białostocka [w:] Teoretycy, artyści i krytycy o sztuce 1700-1870, red. J. Białostocki, wybór, przedmowa i komentarze: E. Grabska, M. Poprzęcka, Warszawa 1974, s. 181-198; Stanisław Kostka Potocki, O sztuce u dawnych czyli Winkelman Polski (fragmenty), oprac. J. A. Ostrowski, J. Śliwa, cz. 1-3, Warszawa-Kraków 1992.

Temat 6: Maria Poprzęcka, Akademizm (fragmenty), Warszawa 1989.

Temat 7: Wojciech Bałus, Zjawisko historyzmu w architekturze wieku XIX. Próba opisu, „Dzieła i interpretacje”, t. 3, 1995, s. 69-80; Stanisław Witkiewicz, Wybór pism estetycznych (fragmenty), oprac. J. Tarnowski, Kraków 2009.

Temat 8: Tomasz Szybisty, Kilka uwag o roli światła i witrażu w odbiorze wnętrza kościelnego w wieku XIX [w:] Fides ex visu, red. R. Knapiński, A. Kramiszewska, Lublin 2011, s. 155–167; Urszula Bęczkowska, Sztuka w Małopolsce. Od początku XIX do początku XX wieku (około 1914) [w:] Zabytki sztuki w Polsce: Małopolska [dotyczy historycznej Małopolski], Warszawa 2016, s. 52-87.

Temat 9: Philipp Otto Runge, Do Daniela (fragmenty), tł. A. Palińska [w:] Teoretycy, artyści i krytycy o sztuce 1700-1870, red. J. Białostocki, wybór, przedmowa i komentarze: E. Grabska, M. Poprzęcka, Warszawa 1974, s. 327-338.

Na ocenę 3 wymagane min. 50% obecności i realizacja pracy semestralnej na poziomie dostatecznym
Na ocenę 4 wymagane min. 60% obecności, realizacja pracy semestralnej w stopniu dobrym, zadawalająca aktywność na zajęciach
Na ocenę 5 wymagane min. 75% obecności i realizacja pracy semestralnej na poziomie bardzo dobrym, wyraźna aktywność na zajęciach
Na ocenę 5,5 wymagane min. 80% obecności i realizacja pracy semestralnej na poziomie celującym, wyróżniająca się aktywność na zajęciach

06.10.2024