Katalog ECTS

Konserwacja strukturalna malowideł tablicowych

Pedagog: dr Aleksandra Hola
Asystent/ci: mgr Grzegorz Kostecki

Pole Opis
Kod przedmiotu 0213.MA.7.2.23. S
Nazwa przedmiotu w języku angielskim Structural Conservation of Panel Paintings
Zakres programowy (jeśli dotyczy) Konserwacja malarstwa
Poziom kształcenia jednolite studia magisterskie;
Profil kształcenia ogólnoakademicki;
Forma studiów stacjonarne;
Język wykładowy polski;
Grupa przedmiotów

przedmiot specjalizacyjny, poziom zaawansowany PDW dla malarzy

Powiązanie z prowadzonymi badaniami naukowymi w dyscyplinie sztuki plastyczne i konserwacja dzieł sztuki tak
Sposób realizacji

stacjonarnie

Formy zajęć
Formy zajęć do wyboruLiczba godzin zajęćw tym liczba godzin zajęć na odległość
RAZEM 64/56 0
Aktywność i liczba godzin pracy studenta
Aktywność studentaLiczba godzin pracy
RAZEM 64/56 + 40/40
Cel przedmiotu

Rozszerzenie wiedzy zdobytej przez studentów w ramach zajęć z materiałoznawstwa oraz konserwacji i restauracji malowideł na drewnie. Podniesienie umiejętności praktycznych zdobytych przez studentów w ramach zajęć z technologii i technik malarskich oraz konserwacji i restauracji malowideł na drewnie. Przygotowanie studentów do samodzielnego podejmowania działań w zakresie ratowania podobrazi drewnianych znajdujących się w bardzo złym stanie zachowania lub wymagających stosowania nowoczesnych, kompleksowych metod ich wzmacniania i stabilizacji oraz oprawy w ramy mikroklimatyczne.

Efekty uczenia się przedmiotu
w zakresie wiedzy
Efekt kierunkowyEfekt przedmiotowyFormy weryfikacji osiągnięcia efektu

K_W17

K_W18

K_W19

 

- posiada rozeznanie w zakresie aktualnych (nowoczesnych, nowatorskich) środków stosowanych w realizacjach konserwatorskich i projektach badawczych 

- ma wiedzę z zakresu historycznego i współczesnego materiałoznawstwa konserwatorskiego 

- zna zasady budowy strukturalnej drewna oraz naturalnego włókna i możliwości ich makro - i mikroskopowej analizy, jako materiałów rzeźbiarskich i podobrazi malarskich 

- posiada rozszerzoną wiedzę z zakresu historycznych metod wzmacniania i stabilizacji podobrazi drewnianych uzyskaną w ramach przedmiotu wolnego wyboru 

- posiada rozszerzoną wiedzę z zakresu współczesnych metod wzmacniania i stabilizacji podobrazi drewnianych uzyskaną w ramach przedmiotu wolnego wyboru

dyskusja w czasie ćwiczeń, egzamin

w zakresie umiejętności
Efekt kierunkowyEfekt przedmiotowyFormy weryfikacji osiągnięcia efektu

K_U01

K_U02

K_U14

K_U23

 

- wykazuje samodzielność w decydowaniu o zakresie stosowanych środków – eksperymentuje, bada, tworzy własne możliwości przekazu artystycznego i realizacji naukowych i konserwatorskich

- potrafi wyjść poza ustalone kanony, korzystając z możliwości jakie dają tradycyjne i nowoczesne metody tworzenia realizacji artystycznych i konserwatorskich

- posiada pełną umiejętność samodzielnego przeprowadzenia prac konserwatorskich i restauratorskich zgodnie ze specjalnością studiów, umie dokonać wyboru materiałów o optymalnych cechach dla planowanego zastosowania

- potrafi zabrać głos w dyskusji na poziomie naukowym lub popularno-naukowym uwzględniając predyspozycje, możliwości uczestników spotkania 

 

ćwiczenia, autoreferat

w zakresie kompetencji społecznych
Efekt kierunkowyEfekt przedmiotowyFormy weryfikacji osiągnięcia efektu

K_K02

K_K04

K_K06

 

- potrafi przekonująco określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania, kierując się wiedzą merytoryczną oraz zasadami etyki, rozumie konieczności ustawicznego kształcenia się

- winien wykazać najwyższy stopień odpowiedzialności za powierzone mu dzieła sztuki, zachować dystans i pokorę w trakcie wyrażania opinii, formułowania wniosków i proponowania programu konserwatorskiego

- wykazuje umiejętność przekazania swoich koncepcji i dokonań, jest otwarty na dyskusję, szuka porozumienia – jest konstruktywny

 

ćwiczenia, autoreferat

Treści programowe

Blok teoretyczny złożony z zagadnień uzupełniających wiedzę zdobytą przez studentów w ramach zajęć z materiałoznawstwa oraz konserwacji i restauracji malowideł na drewnie o zagadnienia związane z:

mechaniką drewna,

reologią tego materialu w nawiązaniu do jego budowy strukturalnej i powinowactwa do wody,

wpływu ruchów podobrazi na zaprawę i warstwę malarską,

budową podobrazi oraz identyfikacją śladów historycznych i współczesnych narzędzi stosowanych do obróbki drewna,

historycznymi i współczesnymi metodami wzmocnień i stabilizacji podobrazi drewnianych,

impregnacją wzmacniającą strukturę drewna (rozszerzenie materiału realizowanego w ramach konserwacji i restauracji malowideł na drewnie),

konserwacją prewencyjną: prawidłową oprawą malowideł tablicowych, transportem, ramami mikroklimatycznymi.

Blok ćwiczeniowy złożony z zadań uzupełniających umiejętności praktyczne zdobyte przez studentów w ramach zajęć z technologii i technik malarskich oraz konserwacji i restauracji malowideł na drewnie o zagadnienia związane z:

pracą z ręcznymi narzędziami stolarskimi (omówienie możliwości, przygotowania do pracy, sposobu efektywnego i bezpiecznego użytkowania),

pracą narzędziami mechanicznymi (jedynie pokaz przez prowadzących),

różnymi metodami klejenia i naprawy podobrazi drewnianych, a także uzupełniania ubytków drewna (nieznaczne rozszerzenie programu realizowanego w ramach konserwacji i restauracji malowideł na drewnie),

usuwaniem wcześniejszych konstrukcji mających negatywny wpływ na stan zachowania podobrazia,

wykonywaniem nowych konstrukcji stabilizujących (również na atrapach umożliwiających zrozumienie mechaniki działania systemu),

bezpieczną oprawą obiektów,

wykonywaniem ram mikroklimatycznych.

Metody dydaktyczne

wykład z elementami konwersatorium i dyskusji

wykład aktywny (metoda łącząca wykład z ćwiczeniami)

ćwiczenia o charakterze pracownianym przy obiekcie

ćwiczenia samodzielne (realizowane samodzielnie, indywidualnie przez studenta)

konwersatorium

Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej

Podstawowa:

• Structural conservation of panel paintings. Proceedings from a Symposium at J. Paul Getty Museum, The Getty, Los Angeles, 1995

• Facing the Challenges of Panel Paintings Conservation: Trends, Treatments and Training, The Getty, Los Angeles, 2009

• Ciatti M., Castelli C., Santacesaria A., Panel painting: technique and conservation of wood

supports, OPD, Firenze, 2006

 

Uzupełniająca:

Bomford, M., Leonard, M. (red.) (2004). Issues in the Conservation of Paintings, Readings in Conservation, The Getty Conservation Institute, Los Angeles

Sitwell, C., Staniforth, S. (red.) (1996). Studies in the History of painting Restoration. Proceedings of a symposium held in London, 23 luty 1996, London, Archetype Publications in association with The National Trust.

Klein, P. (1995). Biologische Grundlagen der Dendrochronologie und ihre Anwendungen. In: Holz in der restauratorisch-denkmalpflegerischen Praxis, 2. Fortbildungsveranstaltung für Restauratoren, Niedersächsisches Landesverwaltungsamt -Institut für Denkmalpflege-, 11 März, Hannover

The Penn Doom: the re-examination and conservation of an important medieval painting on wood [w:] The Conservator, nr. 27(2003), s. 50, 64-80.

Bartl, A. (1999) “Ein Original von Albrecht Dürer? Technologische Untersuchung eines in der Forschung umstrittenen Gemäldes”, Restauro, nr. 1, s. 26-31.

Brewer A., C. Forno, ‘Moiré fringe analysis of cradled panel paintings’, Studies in Conservation, 42 (1997), s. 211-231

Brewer, A. ‘Aluminium devices as temporary helpers for panel structural work’, Hamilton Kerr Institute Bulletin, 2 (1994), s. 74-77

Brewer, A. ‘An auxiliary support case history’, Hamilton Kerr Institute Bulletin, 2 (1994), s. 61-68

Brewer, A. ‘Effects of batten reinforcements on paintings on wood panel’ [w:] Bridgeland, J., red., Preprints of the 12th Triennial Meeting ICOM Committee for Conservation, I, International Council of Museums, Lyon 1999, s. 276-282

Buck, R. ‘The Behaviour of Wood and the Treatment of Panel Paintings’, Upper Midwest Cons. Assoc.,Minnesota s.d.

Bünnsche, B. ‘Schäden der Grundier-und Farbschicht an Holztafelbildern. Die Struktur des hölzenen Tragersals Ursache’, Restauro, 4 (1993), s.246- 249

Dreiner, K., P. Klein, I. Zillich, ‘Investigation into the Deformations of Panel Paintings’ in ICOM-CC preprints, 11th Triennial Meeting, Edinburgh, 1-6 September 1996, vol.1, s.268-270

Hamann, Isabelle, ”Stabilisierung eines gedu:nnten Tafelbildes durch eine Aramidwabenplatte. Anwendung von 3D-lasertechnologie und CNC-Fra:sertechniek”, Restauro 2005, nr. 2, s. 104-112.

Hoffmann, Per, ”Die Wahrheit über dem Zellkern. Zum stand der Holzkonservierung”, Restauro 2004, nr. 8, s. 532-535.

Koller, M. ‘Gem.ldeübertragung - um jeden Preis?’, Maltechnik / Restauro, (1971) s. 94

Kollmann, Annette, Martina Homolka, “Zinnfolie in der spätgotischen Malerei. Neue Beobachtungen zu ihrer Verwendung unter einer deckenden Malschicht”, Restauro 2002, nr. 8, s. 562-569.

Krebs, Elisabeth, “Das ägyptische Mumienporträt aus Karlsruhe. Überlegungen zur Restaurierung eines gekrümmten Bildträgers”, Restauro 1995, nr. 6, s. 422-425.

Lucas, A. ‘The Transfer of Easel Paintings’, [w:] Recent Advances in Conservation (ed. G. Thompson), London 1963, s. 165-168

Poll-Frommel, Veronika, Jan Schmidt,” Anstu:kungen bei Tafelgema:lden von Peter Paul Rubens. Technik und Ausfu:hrung”, Restauro 2001, nr. 6, s. 432-437.

Reeve, A., “Panel Joints used in 17th -Century Netherlands”, Conservation News , nr. 63 (lipiec 1997), s. 44-45.

Schaible, V. ‘Die Gem.ldeübertragung; Studien zur Geschichte einer “klassischen Restauriermethode”’, Maltechnik/Restauro, 2 (1983), s. 96-129

Schulz, Barbara, Brian Wright, “Neues zur Malerfeder. Über eine Reihe von Miniaturen und Quellenschriften”, Restauro 1999, nr. 4, s. 266-269.

Schwarz, A., D. Gadesmann, ‘Holzfeuchtemessungen an Tafelgemälden’, Restauro, 4 (1994), s.256-260

Young, Christina, Paul Ackroyd, “The Mechanical Behaviour of Adhesives and Gap Fillers for re-joining Panel Paintings”, National gallery Technical Bulletin , vol. 23 (2002), s. 83-96.

Brewer, A., C. Forno (1997). ‘Moiré fringe analysis of cradled panel paintings’. In: Studies in Conservation, 42, s. 211-230

R.D.Buck (1961). ‘The Use of Moisture Barriers on Panel Paintings’. In: Studies in Conservation, 6, nr 1, s. 9-20

R.D.Buck (1962) ‘Is Cradling the Answer?’. [w:] R.D.Buck, The Behavior of Wood and theTreatment of Panel Paintings, The Upper Midwest Conservation Association, Minneapolis Institute of Arts, Minneapolis, 1978, s. 37-40

Dodatkowe informacje

Przedmiot do wyboru dla maksymalnie 4 studentów, dla zapewnienia metody kształcenia mistrz-uczeń na możliwie najwyższym poziomie. Przebieg kształcenia dostosowywany do umiejętności, wymagań i osobowości kształconego studenta.

Sposoby oceniania osiągniętych efektów uczenia się
Sposób oceniania (składowe)Składowe oceny końcowej w % (łącznie 100%)
Obecność na zajęciach + Aktywność na zajęciach + Egzamin 30 % + 30 % + 40 %
Kryteria i skala ocen

• frekwencja

• ocena stopnia zaangażowania w realizację powierzonych zadań

• ocena poziomu technicznego wykonania zadań

• rzetelność wykonywanych zadań

• logiczne myślenie

• umiejętność analizowania zdobytej wiedzy

• aktywność podczas dyskusji dydaktycznych

• egzamin ustny

Data sporządzenia karty

25.09.2023 r.



Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
konserwacja i restauracja dzieł sztuki / konserwacja i restauracja malarstwa s.9 d 64 1 w. 64h
ćw. 64h
[Z]
[OE]


Semestr 2023/24-Z (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #50.26754