Katalog ECTS

Konserwacja i restauracja malowideł na płótnie

Pedagog: dr hab. Anna Sękowska, dr hab. Małgorzata Nowalińska
Asystent/ci: mgr Nadia Wywiórska

Pole Opis
Kod przedmiotu 0222.MA.7.1.2.11.S
Nazwa przedmiotu w języku angielskim Conservation and restoration of paintings on canvas
Zakres programowy (jeśli dotyczy) Konserwacja i restauracja dzieł sztuki
Poziom kształcenia jednolite studia magisterskie;
Profil kształcenia ogólnoakademicki;
Forma studiów stacjonarne;
Język wykładowy polski;
Grupa przedmiotów

kierunkowe

Powiązanie z prowadzonymi badaniami naukowymi w dyscyplinie sztuki plastyczne i konserwacja dzieł sztuki Tak
Sposób realizacji

stacjonarne

Formy zajęć
Formy zajęć do wyboruLiczba godzin zajęćw tym liczba godzin zajęć na odległość
Zajęcia w pracowni 112 -
Wykład 2 w ramach 112 godzin w pracowni
Aktywność i liczba godzin pracy studenta
Aktywność studentaLiczba godzin pracy
Udział w zajęciach dydaktycznych objętych harmonogramem realizacji programu studiów 112
Praca własna studenta (w tym m. in.: zadania domowe, przygotowanie prac etapowych i/lub końcowych, przygotowanie do zaliczenia/egzaminu, zapoznanie się z literaturą, udział w konsultacjach i inne) 20
Cel przedmiotu

Nabycie umiejętności samodzielnego formułowania programu i realizowania prac badawczych, konserwatorskich i dokumentacyjnych przy zabytkowych i współczesnych malowidłach sztalugowych na podobraziu płóciennym – prace samodzielne i zespołowe na obiektach zabytkowych, wykonywane pod opieką pedagogów.

Efekty uczenia się przedmiotu
w zakresie wiedzy
Efekt kierunkowyEfekt przedmiotowyFormy weryfikacji osiągnięcia efektu

K_W04

K_W05

K_W07

K_W14

K_W15

K_W16

K_W18

K_W25

K_W26

 

 

(P7S_WG)

W1 Student posiada umiejętność gromadzenia i analizowania danych na temat historii i pochodzenia malowidła oraz określania stylistyki i ikonografii przedstawienia. Potrafi posługiwać się analogiami i materiałami archiwalnymi w procesie dokumentowania, konserwacji i restauracji malowidła.

Przegląd końcoworoczny, korekta przy obiekcie, korekta programu i dokumentacji, dyskusja i krytyczna ocena pracy.

K_W07

K_W16

K_W18

K_W19

K_W22

K_W23

 

 

(P7S_WG)

W2 Posiada wiedzę na temat wykorzystywania metod badawczych w analizowaniu budowy technologicznej, diagnozowaniu stanu zachowania i określaniu przyczyn zniszczeń i skutków wykonanych i przewidywanych interwencji.

Przegląd końcoworoczny, korekta przy obiekcie, korekta programu i dokumentacji, dyskusja i krytyczna ocena pracy.

K_W07

K_W16

K_W18

K_W19

K_W22

K_W23

 

 

(P7S_WG)

W3 Dysponuje wiedzą na temat możliwości warsztatowych – metod, materiałów i aparatury – historycznych  i stosowanych współcześnie w konserwacji i restauracji malowideł sztalugowych, jako podstawy świadomego formułowania założeń i programu prac konserwatorskich zgodnie z wymaganiami dyktowanymi przez obiekt i jego funkcję.

Przegląd końcoworoczny, korekta przy obiekcie, korekta programu i dokumentacji, dyskusja i krytyczna ocena pracy.

K_W07

K_W12

K_W13

K_W14

K_W16

K_W17

K_W18

K_W21

(P7S_WG, P7S_WK)

W4 Ma świadomość obowiązku stosowania się do zasad etycznych, norm i przepisów prawnych funkcjonujących w dziedzinie ochrony zabytków oraz przestrzegania zasad współpracy z instytucjami służby ochrony zabytków.

Przegląd końcoworoczny, korekta przy obiekcie, korekta programu i dokumentacji, dyskusja.

w zakresie umiejętności
Efekt kierunkowyEfekt przedmiotowyFormy weryfikacji osiągnięcia efektu

K_U08

K_U09

K_U11

K_U12

K_U13

K_U14

K_U15

K_U16

 

(P7S_ UO, P7S_UK, P7S_WG, P7S_UW)

U1 Posiada umiejętność wytypowania i zlokalizowania badań specjalistycznych  w celu rozpoznania historii, budowy technologicznej,  funkcji i stanu zachowania malowidła, jako podstawy projektowania prac konserwatorskich.

Przegląd końcoworoczny, korekta przy obiekcie, korekta programu i dokumentacji, dyskusja i krytyczna ocena pracy.

K_U07

K_U08

K_U12

K_U13

K_U14

 

(P7S_ UO, P7S_WG, P7S_UW)

U2 Potrafi samodzielnie przeprowadzić pełną konserwację techniczną / techniczną i estetyczną co najmniej jednego malowidła na podobraziu płóciennym.

Uczestnicząc w pracach zespołowych przy obiektach nietypowych, potrafi współdziałać przy zabiegach wymagających planowanej współpracy. Potrafi formułować zalecenia dla użytkowania określając optymalne warunki przechowywania.

Przegląd końcoworoczny, korekta przy obiekcie, dyskusja i krytyczna ocena pracy.

K_U09

K_U11

K_U15

K_U16

K_U17

K_U26

(P7S_UK, P7S_UW, P7S_WG)

U3 Realizuje wykonanie pełnej dokumentacji opisowej, fotograficznej i graficznej przeprowadzonych badań i prac konserwatorskich przy obiekcie.

Przegląd końcoworoczny, korekta programu i dokumentacji.

w zakresie kompetencji społecznych
Efekt kierunkowyEfekt przedmiotowyFormy weryfikacji osiągnięcia efektu

K_K02

K_K04

K_K08

(P7S_KK, P7S_KO)

K1 Wykazuje zdolność dostrzegania i skutecznego zapobiegania zagrożeniom w stosunku do obiektów zabytkowych, wrażliwość na potrzeby lokalne oraz zdolność organizowania fachowej interwencji.

Przegląd końcoworoczny, korekta przy obiekcie, korekta dokumentacji, dyskusja i krytyczna ocena pracy.

K_K01

K_K02

K_K03

K_K04

K_K05

K_K06

K_K07

K_K08

 

(P7S_KK, P7S_KO, P7S_KR)

K2 Posiada umiejętność organizowania pracy zespołowej oraz współpracy z osobami i instytucjami działającymi na rzecz ochrony zabytków. Dba o dokumentowanie sytuacji dzieł zabytkowych i warsztatu twórców.

Przegląd końcoworoczny, korekta przy obiekcie, korekta dokumentacji, dyskusja i krytyczna ocena pracy.

K_K02

K_K04

K_K05

K_K08

 

(P7S_KR, P7S_KO, P7S_KK)

K3 Wykazuje zdolność i chęć dzielenia się własnymi doświadczeniami zawodowymi. Rozumie konieczność ustawicznego kształcenia umiejętności i uaktualniania swojej wiedzy.

Przegląd końcoworoczny, korekta przy obiekcie, dyskusja i krytyczna ocena pracy.

Treści programowe

Rozszerzenie wiedzy na temat historycznych i współczesnych możliwości technicznych i materiałów oraz aparatury wykorzystywanej w konserwacji malowideł sztalugowych. Rozwijanie  umiejętności projektowania i organizowania prac badawczych i konserwatorskich, rozwiązywania zagadnień technicznych i estetycznych dotyczących konserwacji malowideł zabytkowych na płótnie, także na podobraziach nietypowych, stosownie do ich wartości historyczno-dokumentalnych i artystycznych. Formułowanie programu prac konserwatorskich oraz samodzielne wykonanie pełnej konserwacji co najmniej jednego malowidła na podobraziu płóciennym / malowidła dwustronnego / malowidła na podobraziu sztywnym / nietypowym – poprzedzone zebraniem danych inwentaryzacyjnych, ikonograficznych i historycznych o obiekcie, przeprowadzeniem rozpoznania jego technologii, stanu zachowania i warunków przechowywania – na podstawie obserwacji, wywiadu oraz badań archiwalnych i laboratoryjnych. Wykonanie dokumentacji prac badawczych i konserwatorskich.

Metody dydaktyczne

Ćwiczenia na indywidualnie przydzielonych obiektach zabytkowych oraz prace zespołowe pod opieką pedagogów – korekta programów prac konserwatorskich i realizowanych zabiegów, analiza wyników obserwacji i badań specjalistycznych, dyskusja i krytyczna ocena prac. Ilość opracowywanych zadań zależy od wymogów poszczególnych obiektów, indywidualnych umiejętności, możliwości manualnych i zdolności plastycznych studentów. Indywidualne konsultacje na wybrane tematy z zakresu technicznych i estetycznych zagadnień konserwatorskich prowadzone jako próby samodzielnego opracowania problemów konserwatorskich. Uzupełnienie wiadomości z wykładów prowadzonych na II roku pokazem sprzętu, materiałów i metod konserwatorskich. Zadaniem końcowosemestralnym jest przygotowanie dokumentacji konserwatorskiej pisemnej (w formie wydruku komputerowego) i fotograficznej. Obowiązuje przegląd semestralny, egzamin ustny.

Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej

Podstawowa:

 Berger G. A., Russell W., Conservation of Painting, London 2000.

 Ciabach J., Właściwości żywic sztucznych stosowanych w konserwacji zabytków, UMK Toruń 1997.

 Doerner M., Materiały malarskie i ich zastosowanie, Warszawa 1975.

 Problemy dublowania obrazów na płótnie, praca zbiorowa pod red. M. Roznerskiej, J. Arszyńskiej, Toruń 2005.

 Hopliński J., Farby i spoiwa malarskie, Wrocław 1990.

 Markowski D., Ochrona impastowej warstwy malarskiej obrazów olejnych na płótnie podczas zabiegów konserwatorskich, Toruń 2002.

 Mirowska E., Poksińska M., Rouba B., Wiśniewska I., Identyfikacja podobrazi i spoiw malarskich w zabytkowych dziełach sztuki, Toruń 1992.

 Rouba B., Podobrazia płócienne w procesie konserwacji, Toruń 2000.

 Serenissima. Światło Wenecji. Dzieła mistrzów weneckich XIV-XVIII wieku ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie w świetle nowych badań technologicznych, historycznych i prac konserwatorskich, kat. wyst., Muzeum

 Narodowe w Warszawie, Warszawa 1999.

 Slánský B., Technika malarstwa, t II, Badanie i konserwowanie obrazów, Warszawa 1965.

 Szmit-Naud E., Uzupełnienia ubytków warstwy malarskiej obrazów. Zmiany optyczne a stabilność stosowanych materiałów, Toruń 2006.

 Wyszyńska J., Metody dublowania w procesie konserwacji malowideł sztalugowych na płótnie, „Studia i Materiały WKiRDS ASP w Krakowie” XII, Kraków 2003.

 Wyszyńska J., Metody konserwacji malowideł dwustronnych na płótnie w pracach magisterskich Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, „Studia i Materiały WKiRDS ASP

 w Krakowie” XXV, Kraków 2017.

 

Czasopisma:

„Biuletyn Informacyjny Konserwatorów Dzieł Sztuki”, „Ochrona Zabytków”, „Biblioteka Muzealnictwa  i Ochrony Zabytków”, „Biuletyn Historii Sztuki”, „Folia Historiae Artium”, „Zeszyty Naukowe UMK w Toruniu”, „Studenci o konserwacji”, „Zeszyty Naukowe ASP w Warszawie”, „Studia i Materiały WKiRDS ASP

w Krakowie”, „IIC Art. and Archaeology Technical Abstracts”, „ICOM Committee for Conservation Triennial Meeting Materials”, „Technologia Artis”, „Kermes”, „Studies in Conservation” www.ingentaconnect.com/content/maney/sic, “The Picture Restorer”, “The Conservator /Journal of the Institute of Conservation”, „Maltechnik/Restauro” www.restauro.de, „National Gallery Bulletin” www.nationalgallery.org.uk/technical-bulletin, „Institute Royal du Patrimoine Artistique Bulletin”, “Technology and Conservation”, “Conservation Perspectives, The GCI Newsletter” www.getty.edu/conservation.

 

Uzupełniająca:

Brandi C., Teoria restauracji, Warszawa 2006.

Chiantore O., Rava A., Conserving Contemporary Art. Issues, Methods, Materials and  Research, The Getty Trust 2013. 

Fassatiova O., Grzyby mikroskopowe w mikrobiologii technicznej, Warszawa 1983.

Gettens R.J., Stout G.L., Painting materials - a short encyclopaedia, Dover Publication, New York 1966

Leene J.E., Textile conservation,  IIC - The International Institute for Conservation of Historic and Artistic Works. Butterworths, London 1972.

Marijnissen R.H., Degradation, conservation et restauration de l’oeuvre d’art, Bruxelles 1967.

Reau L., Iconographie de l’art chretien, 3 tomes, Paris 1955–1959

Sztuka konserwacji. Materiały z konferencji jubileuszu 50-lecia WKiRDS ASP w Warszawie 1997.      

/itp.- patrz: kartoteka poz. bibliograf. II Katedry oraz prace dyplomowe, Archiwum WKiRDS ASP w Krakowie/.

Dodatkowe informacje

Obowiązuje regulamin pracowni, ubranie odpowiednie do pracy i wyposażenie w podstawowe narzędzia.

Sposoby oceniania osiągniętych efektów uczenia się
Sposób oceniania (składowe)Składowe oceny końcowej w % (łącznie 100%)
Aktywność na zajęciach, prezentacja wiedzy i umiejętności podczas ćwiczeń i korekt 20%
Dokumentacja pisemna 20%
Przegląd (egzamin) końcoworoczny 50%
Obecność na zajęciach 5%
Kryteria i skala ocen

Dla uzyskania pozytywnej oceny wymaga się:

- frekwencji, punktualności (nie więcej niż 3 nieusprawiedliwione nieobecności)

- zainteresowania przedmiotem

- opanowania wiadomości teoretycznych

- odpowiedzialności i dbałości o bezpieczeństwo obiektu

- umiejętności wnioskowania, formułowania założeń i opanowania słownictwa konserwatorskiego    

- umiejętności uzasadniania wyboru materiałów i metod

- odpowiedzialności i dbałości o bezpieczeństwo obiektu

- ostrożności i precyzji działania

- osiągniecia odpowiedniego poziomu artystycznego i technicznego wykonania prac

- rzetelności wykonywania  zadań

- staranności dokumentowania prac

- frekwencji, punktualności

- kultury osobistej.

Skala ocen:

3,0: spełnienie powyższych  wymagań w stopniu umiarkowanym

4,0: spełnienie powyższych  wymagań w stopniu dobrym

5,0: spełnienie powyższych  wymagań w stopniu bardzo dobrym

5,5: spełnienie powyższych  wymagań w stopniu wybitnym

Data sporządzenia karty

10.03.2024



Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
konserwacja i restauracja dzieł sztuki / konserwacja i restauracja malarstwa s.6 o 112 6 112h
[Z]
[OE]


Semestr 2023/24-L (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #50.28252