kierunkowe

stacjonarnie

Celem wykładu jest zaznajomienie studentów z przemianami w rzeźbie europejskiej od antyku do końca XVIII wieku, w szczególności pod względem technologicznym, formalnym, stylistycznym i ikonograficznym.

Kształcenie obejmuje szeroki obszar zagadnień z zakresu historii rzeźby od czasów starożytnych, poprzez rzeźbę średniowieczną i nowożytną, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień technologicznych, formalnych i funkcjonalnych. Obejmuje w szczególności zagadnienia dotyczące rzeźby statuarycznej, płaskorzeźby, rzeźby architektonicznej (także w połączeniu z dziełami tzw. małej architektury), rzeźby ornamentalnej, rzeźby z pogranicza rzemiosła artystycznego.

Program kształcenia podzielony jest na 2 semestry, obejmujące dwa bloki tematyczne:

1) historia rzeźby od starożytności do końca epoki nowożytnej (32 godziny dydaktyczne);

2) 2) historia rzeźby XIX i XX wieku (28 godzin dydaktycznych).

Historia rzeźby od starożytności do końca epoki nowożytnej (32 godziny dydaktyczne):

Program zajęć oparty jest na syntetycznym ujęciu zjawisk stylowych i kompozycyjnych w zakresie wybranych zagadnień rzeźby:
• antycznej,
• wczesnochrześcijańskiej
• średniowiecznej,
• renesansowej,
• manierystycznej,
• barokowej,
• rokokowej
• tzw. wczesnego XVIII-wiecznego klasycyzmu.

Przy prezentacji treści kształcenia wykorzystywana jest metodologia historii sztuki, a także elementy metodologii nauk historycznych - geografii historycznej oraz elementy socjologii sztuki, geografii historyczno-artystycznej. W każdym okresie omawiana jest sztuka głównych ośrodkach artystycznych w Europie – Włochy, Cesarstwo Niemieckie, Francja, Niderlandy, Hiszpania, Rzeczpospolita. Ma to na celu zarysować główne uniwersalne tendencje w rzeźbie europejskiej od antyku po koniec XVIII wieku.

Materiał wykładu uwzględnia zagadnienia styloznawcze, ikonograficzne oraz analizę formalną ukierunkowaną na rozszerzoną wiedzę o zasadach kształtowania formy w poszczególnych epokach artystycznych. Omawiane są przykłady z zakresu sztuki powszechnej wraz z szerokim kontekstem filozofii, estetyki i teorii sztuki w poszczególnych epokach historycznych.

Zajęcia prowadzone są w formie wykładu problemowego uzupełnionego obszerną prezentacją multimedialną z elementami konwersatorium. Treści wykładu obejmują najważniejsze problemy związane z historią rzeźby europejskiej, począwszy od sztuki starożytnej Grecji do końca epoki nowożytnej (około r. 1800), w szczególności faktografię historyczno-artystyczną, z analizą formalno-genetyczną i ikonograficzną prezentowanych przykładów. Wykład uwzględnia także problematykę technologiczną omawianych dzieł rzeźbiarskich, a także elementy współczesnych doktryn i praktyk konserwatorskich oraz aktualnej teorii sztuki. Zajęcia uzupełnione są poszerzoną listą bibliografii dotyczącą poruszanych zagadnień.

Literatura podstawowa:
E. Papuci-Władyka, Sztuka starożytnej Grecji, Warszawa-Kraków 2001.
A. Sadurska, Archeologia starożytnego Rzymu, t. 1: Od epoki królów do schyłku republiki, Warszawa 1975.
A. Sadurska, Archeologia starożytnego Rzymu, t. 2: Okres cesarstwa, Warszawa 1980
W. Sauerländer, Rzeźba średniowieczna, Warszawa 1978.
H. Vlieghe, Flemish Art and Architecture 1585–1700, New Haven 2004 (The Pelican History of Art)
R. Wittkower; Revised by J. Montague and J. Connors, Art and Architecture in Italy, 1600–1750, Volume 1: The Early Baroque, 1600–1625, New Haven 1999 (The Pelican History of Art)
R. Wittkower; Revised by J. Montague and J. Connors, Art and Architecture in Italy, 1600–1750, Volume 2: The High Baroque, 1625–1675, New Haven 1999 (The Pelican History of Art)
R. Wittkower; Revised by J. Montague and J. Connors, Art and Architecture in Italy, 1600–1750, Volume 3: Late Baroque and Rococo, 1675–1750, New Haven 1999 (The Pelican History of Art)
A. Blunt, Revised by R. Beresford, Art and Architecture in France, 1500–1700, New Haven 1999 (The Pelican History of Art)
M. Levey, Painting and Sculpture in France, 1700-1789, New Haven 1993 (The Yale University Press Pelican History of Art)
M. Karpowicz, Sztuka polska XVII wieku, Warszawa 1975.
M. Karpowicz, Sztuka polska XVIII wieku, Warszawa 1985.
A. Bochnak, Historia sztuki nowożytnej [skrypt bez ilustracji], t. 1-2, kilka wydań.
M. Zlat, Sztuka Polska, t. 3, Renesans i manieryzm, Warszawa 2004.
Sztuka polska, t. 4, Wczesny i dojrzały barok (XVII wiek), Warszawa 2012.
Sztuka polska, t. 5, Późny barok, rokoko i klasycyzm, Warszawa 2015.
E. Gombrich, O sztuce, Warszawa 1998.
J. Tatarkiewicz, Dzieje sześciu pojęć, kilka wydań.

Literatura uzupełniająca:
A. Chastel, Sztuka włoska, t.1-2, Warszawa 1978.
J. P. Couchoud, Sztuka francuska, t. 1-2, Warszawa 1981.
M. Levey, Wczesny renesans, Warszawa 1972.
M. Levey, Dojrzały renesans, Warszawa 1980.
J. Shearman, Manieryzm, Warszawa 1970.
H i S. Kozakiewiczowie, Renesans w Polsce, Warszawa 1976.
Wyrobisz A., Pomniki nagrobne mieszczan w Polsce w XVI-XVII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, XXXVIII, 1990, nr 1/2
Zlat M., Leżące figury zmarłych w polskich nagrobkach XVI w., [w:] Treści dzieła sztuki, Warszawa 1969.
W. Tomkiewicz, Piękno wielorakie, Warszawa 1971.
S. Lorentz, A. Rottermund, Klasycyzm w Polsce, Warszawa1984.
Historia Sztuki polskiej, red. T.Dobrowolski i W.Tatarkiewicz, t. 2; kilka wydań.
P. Meyer, Historia sztuki europejskiej, t. 1-2, kilka wydań.
W. Tatarkiewicz, Historia estetyki, t. 2, kilka wydań.
Sztuka Świata, [w wybranym zakresie], t. 4-8, Warszawa 1990-1999.
Słownik terminologiczny sztuk pięknych, red. S.Kozakiewicz [kilka wydań]
W. Tatarkiewicz, Historia Estetyki, t.1-3
Myśliciele, kronikarze i artyści o sztuce, od starożytności do 1500, red. J. Białostocki.
Teoretycy, pisarze i artyści o sztuce, 1500-1600, red. J. Białostocki
Teoretycy, pisarze i artyści o sztuce 1600-1700, red. J. Białostocki
Teoretycy, pisarze i artyści o sztuce 1700-1870, red. J. Białostocki
E. Grabska, Moderniści o sztuce, Warszawa [różne wydania]
E. Grabska, Artyści o sztuce od van Gogha do Picassa, Warszawa [różne wydania]
H. Morawska, Francuscy pisarze i krytycy o malarstwie 1820-1876. t. 1-3
H. Wölfflin, Podstawowe pojęcia historii sztuki

Podstawowa znajomość historii powszechnej oraz historii sztuki powszechnej na poziomie maturalnym. Wstępna znajomość zagadnień estetyki nowożytnej.

Egzamin końcowy składa się z dwóch części odpowiadających dwóm blokom tematycznym zajęć.

Zaliczenie ma formę ustnej prezentacji przez studenta wybranego przez siebie zagadnienia dotyczącego problematyki rzeźby poruszanej na wykładzie (np. problemu formalnego, problemu ikonograficznego, zagadnienia stylowego).

Prezentacja powinna uwzględniać przedstawienie wybranego zagadnienia/problemu, znajomość faktografii historyczno-artystycznej dotyczącej prezentowanego dzieła lub grupy dzień, przedstawienie kontekstu i umiejętność samodzielnej analizy formalnej i ikonograficznej omawianego dzieła sztuki. Elementem oceny jest też umiejętność jasnego uargumentowania podjętego tematu, umiejętność krytycznej oceny zjawisk formalnych w sztuce dawnej wraz z określeniem subiektywnych kryteriów oceny i opisu tych zjawisk.

Aby uzyskać zaliczenie z na ocenę pozytywną należy uczestniczyć w zajęciach (dopuszczalne maksymalnie 3 nieusprawiedliwione nieobecności w semestrze), główną częścią składową oceny jest przygotowana samodzielnie i przedstawiona prezentacja na wybrany przez studenta temat dotyczący rzeźby. Dodatkowym kryterium, które może mieć pozytywny wpływ na podniesienie oceny jest aktywności na zajęciach.

3.11.2023