|
Kod przedmiotu
|
0213.MA.7.1.01.S
|
|
Nazwa przedmiotu w języku angielskim
|
Mural painting conservation (Conservation and Restoration of Mural Paintings)
|
|
Zakres programowy (jeśli dotyczy)
|
Konserwacja i restauracja malarstwa
|
|
Poziom kształcenia
|
jednolite studia magisterskie;
|
|
Profil kształcenia
|
ogólnoakademicki;
|
|
Forma studiów
|
stacjonarne;
|
|
Język wykładowy
|
polski;
|
|
Grupa przedmiotów
|
Kierunkowy
|
|
Powiązanie z prowadzonymi badaniami naukowymi w dyscyplinie sztuki plastyczne i konserwacja dzieł sztuki
|
TAK
|
|
Sposób realizacji
|
Stacjonarnie
|
| Formy zajęć
|
| Formy zajęć do wyboru | Liczba godzin zajęć | w tym liczba godzin zajęć na odległość |
|---|
|
Wykład
|
20
|
-
|
|
Zajęcia w pracowni
|
36
|
-
|
|
Ćwiczenia (w tym laboratoria, warsztaty, lektoraty)
|
84
|
-
|
|
| Aktywność i liczba godzin pracy studenta
|
| Aktywność studenta | Liczba godzin pracy |
|---|
|
Udział w zajęciach dydaktycznych objętych harmonogramem realizacji programu studiów
|
140
|
|
Praca własna studenta (w tym m. in.: zadania domowe, przygotowanie prac etapowych i/lub końcowych, przygotowanie do zaliczenia/egzaminu, zapoznanie się z literaturą, udział w konsultacjach i inne)
|
30
|
|
|
Cel przedmiotu
|
-brak-
|
| Efekty uczenia się przedmiotu |
| w zakresie wiedzy
|
| Efekt kierunkowy | Efekt przedmiotowy | Formy weryfikacji osiągnięcia efektu |
|---|
|
K_W07; K_W14;
K_W15
|
W1: Student potrafi zidentyfikować malowidło
w kontekście historycznym, korzystać
z literatury konserwatorskiej oraz materiałów archiwalnych. Potrafi formułować opisy obiektu.
|
Kolokwium, przegląd
i egzamin.
|
|
K_W01; K_W03; K_W13; K_W14;
K_W16; K_W20
|
W2: Student dysponuje wiedzą: o konserwacji malarstwa ściennego oraz prewencji konserwatorskiej; na temat metod badawczych pozwalających analizować budowę technologiczną
i stan zachowania malowidła oraz technikę wykonania jego nawarstwień. Potrafi rozpoznać warstwy budujące malowidło
i rozumie współzależności wynikające z ich zróżnicowanych właściwości mechanicznych
i fizykochemicznych, zmieniających się
w miarę upływu czasu.
|
Kolokwium, przegląd
i egzamin.
|
|
K_W17; K_W20
|
W3: Student posiada rozeznanie
w możliwości stosowania odpowiednich do wymagań obiektu metod konserwacji
i restauracji, w zakresie znajomości metod
i materiałów konserwatorskich, historycznie
i współcześnie stosowanych podczas prac konserwatorskich
i restauratorskich.
|
Kolokwium, przegląd
i egzamin.
|
|
K_W04; K_W13; K_W14; K_W15
|
W4: Student jest przygotowany do wartościowania historycznego i artystycznego zachowanych elementów wnętrza, do dokonywania wyboru i projektowania ekspozycji oraz aranżacji wnętrza najbardziej właściwych z konserwatorskiego punktu widzenia i dobra wnętrza.
|
Kolokwium, przegląd
i egzamin.
|
|
K_W29
|
W5: Student posiada wiedzę, zna i rozumie zasady bezpieczeństwa
i higieny pracy.
|
Kolokwium, przegląd
i egzamin.
|
|
| w zakresie umiejętności
|
| Efekt kierunkowy | Efekt przedmiotowy | Formy weryfikacji osiągnięcia efektu |
|---|
|
K_W12; K_W13; K_W16; K_U13; K_U11, K_U12, K_U13, K_U14, K_U15, K_U16,
|
U1: Potrafi w oparciu
o stan zachowania
i przyczyny zniszczeń obiektu postawić właściwą diagnozę, zaproponować poprawne założenia i postępowanie konserwatorskie do obiektu.
|
Kolokwium, ćwiczenia, przegląd i egzamin.
|
|
K_W07; K_W17;
K_W18; K_U07; K_U08; K_U09; K_U14;
|
U2: Umie praktycznie wykonać zabiegi konserwatorskie: usunąć nawarstwienia i odsłonić malowidło, potrafi przeprowadzić zabiegi usuwania zabrudzeń, wykonać uzupełnia ubytków zaprawy, zastrzyki podtynkowe.
|
Kolokwium, ćwiczenia, przegląd i egzamin.
|
|
K_W15; K_W21; K_W22; K_W23; K_U15; K_U16
|
U3: Student potrafi zaproponować odpowiednie badania obiektu.
|
Kolokwium, ćwiczenia, przegląd i egzamin.
|
|
K_W25; K_U09; K_U12; K_U17
|
U4: Student potrafi wykonać dokumentację konserwatorską, opisową, rysunkową, fotograficzną z przeprowadzonej konserwacji.
|
Kolokwium, ćwiczenia, przegląd i egzamin.
|
|
K_W04; K_W05; K_W15
|
U5: Student potrafi pozyskiwać, zbierać, porządkować materiały związane
z dokumentacją konserwatorską
|
Kolokwium, ćwiczenia, przegląd i egzamin.
|
|
| w zakresie kompetencji społecznych
|
| Efekt kierunkowy | Efekt przedmiotowy | Formy weryfikacji osiągnięcia efektu |
|---|
|
K_K03; K_K04; K_K07; K_K08
|
K1: Student ma świadomość odpowiedzialności za powierzone mu prace.
|
Kolokwium, ćwiczenia, przegląd i egzamin.
|
|
K_K01; K_K02; K_K05; K_K06; K_K07; K_U21; K_U22
|
K2: Student jest otwarty na dyskusję, posiada umiejętność formułowania problemów. Potrafi korzystać z konsultacji specjalistycznych, prowadzić badania archiwalne i wywiady.
|
Kolokwium, ćwiczenia, przegląd i egzamin.
|
|
K_K01; K_K02; K_K03; K_K05, K_K06
|
K3: Student potrafi współdziałać
i pracować w grupie oraz zespołach, też
w obiektach zabytkowych, współpracować z właścicielem obiektu oraz miejscową społecznością.
|
Kolokwium, ćwiczenia, przegląd i egzamin.
|
|
K_K03
|
K4: Student ma świadomość odpowiedzialności za bezpieczeństwo zarówno swoje jak
i współpracowników
w trakcie realizacji konserwatorskich
|
Kolokwium, ćwiczenia, przegląd i egzamin.
|
|
K_K02
|
K5: Student ma świadomość konieczności ciągłego pogłębiania wiedzy, doskonalenia umiejętności i poszerzania doświadczeń zawodowych.
|
Kolokwium, ćwiczenia, przegląd i egzamin.
|
|
|
Treści programowe
|
Tematy wykładów i prezentacji
• rodzaje i przyczyny zniszczeń zaprawy, konsolidacja rozwarstwień zaprawy, utrwalanie zaprawy zmurszałej, stosowane środki historyczne
i współczesne, współczesne zaprawy iniekcyjne
• utrwalanie warstwy malarskiej w malowidłach ściennych, stosowane środki historyczne i współczesne
• wykorzystanie nanotechnologii w konserwacji malowideł ściennych
• program prac konserwatorskich i restauratorskich w oparciu
o stan zachowania obiektu
• zakres diagnostyki w konserwacji malarstwa ściennego
• badania fizyko-chemiczne malowideł ściennych
• kształtowanie się warunków mikroklimatycznych w obiekcie; badania i diagnostyka, normalizacja warunków wilgotnościowych w obiekcie
• zapobieganie powstawaniu i usuwanie wykwitów soli mineralnych
• metody zwalczania i usuwania mikroorganizmów
• metody oczyszczania malowideł ściennych: mechaniczne i fizyko-chemiczne
Ćwiczenia na malowidłach próbnych
• rozpoznanie i opis techniki wykonania warstw narzutów, pobiał wapiennych i warstw malarskich oraz ich stanu zachowania
• opracowanie programu prac konserwatorskich
• odsłanianie malowidła spod różnych nawarstwień (narzuty, pobiały), doczyszczanie odsłoniętego malowidła, wybór narzędzi i metod
• wykonanie zabiegów konserwacji zachowawczej malowideł ściennych: podklejanie odspojonych zapraw i pobiał, impregnacja tynków, utrwalanie warstwy malarskiej, uzupełnienie ubytków zapraw i pobiał wapiennych
• wykonanie dokumentacji konserwatorskiej
Prace terenowe
• Poza merytorycznymi działaniami badawczymi, konserwatorskimi, restauratorskimi i dokumentacyjnymi, przygotowują studentów
do organizacji prac terenowych, współpracy zespołowej, kierowania pracami w zespole, przestrzegania bezpieczeństwa w obiekcie, współpracy
z przedstawicielami innych dyscyplin nauki w kwestiach badawczych, współpracy z właścicielem obiektu, prezentacji zagadnień konserwatorskich właścicielowi obiektu i miejscowej społeczności oraz przedstawicielom służb konserwatorskich. W miarę możliwości zapoznanie studentów z wybranymi realizacjami konserwatorskimi - wycieczki do obiektów zabytkowych w regionie pracy - ich krytyczna ocena i dyskusja.
|
|
Metody dydaktyczne
|
• Wykład ilustrowany prezentacją.
• Zajęcia praktyczne w pracowni na obiekcie ćwiczeniowym - usuwanie nawarstwień z malowidła, uzupełnianie ubytków, z korektą indywidualną.
• Prezentacja dokumentacji fotograficznej, rysunkowej oraz opisowej
z prac konserwatorskich.
• Ćwiczenia w obiekcie zabytkowym w terenie, wraz z opracowaniem dokumentacji z przeprowadzonych prac.
• Konsultacje, korekty dotyczące ewentualnie realizowanych ćwiczeń
|
|
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
|
Obowiązkowa:
• Arnold A., Zehnder K., Monitoring wall paintings affected by soluble salts [w:] Conservation of wall paintings; Getty Institute, 1987.
• Białek-Kostecka D., Spoiwa stosowane w wybranych zabiegach konserwcji malowideł ściennych w Polsce w latach 1945-2018, Kraków 2024.
• Giorgi R., Baglioni M., Berti D., Baglioni P., New Methodologies for the Conservation of Cultural Heritage: Micellar Solutions, Microemulsions, and Hydroxide Nanoparticles, Accounts of Chemical Research, Vol. 43, No. 6 695-704.
• Jakubowski P., Mechaniczne metody oczyszczania malowideł ściennych, „Ochrona Zabytków” 2003, nr 1, s. 89.
• Jakubowski P., Fizyko-chemiczne metody oczyszczania malowideł ściennych, „Ochrona Zabytków” 1997, nr 3, s. 250
• Kamiński S. A., Badania nad zastosowaniem LEDANÓW do podklejania odspojonych tynków – podłoży malowideł ściennych na tle innych materiałów stosowanych do tych zabiegów, [w:] Od badań do konserwacji, Toruń 2002.
• Mazur A., Procesy niszczące malowidła ścienne oraz metody ich blokowania, Warszawa 2017.
• Mora P., Philippot P., Conservation of Wall Paintings, 1984.
• Rouba B., Optymalizacja metod konserwacji. Zagadnienie nierównowagi wilgotnościowej w obiektach zabytkowych, Warszawa 2022.
• Rogóż J., Zastosowanie technik nieniszczących w badaniach konserwatorskich malowideł ściennych, Toruń 2009.
• Strzelczyk A., Karbowska-Berent A., Drobnoustroje i owady niszczące zabytki i ich zwalczanie, Toruń 2024. tu też w tym semestrze skupiamy się na procesach niszczących.
• Święcka E., Konserwacja zapobiegawcza malowideł ściennych, Warszawa 2010.
Uzupełniająca:
• Baglioni, P., Chelazzi, D., Giorgi, R., Nanotechnologies in the Conservation of Cultural Heritage. A compendium of materials and techniques, Florence, Springer 2015.
• Baglioni, P., Chelazzi, D., Nanoscience for the Conservation of Works of Art, Florence, RSC Publishing 2013.
• Ciabach J., Właściwości żywic sztucznych stosowanych w konserwacji zabytków, Toruń 1992.
• Kwiatkowski K, Kaplica Sykstyńska - badania, konserwacja, dyskusja, „Ochrona Zabytków” 1990, nr 2, s. 84.
• Niedzielska K., Analiza porównawcza zapraw iniekcyjnych do podklejania malowideł ściennych - produktów handlowych i mieszanek własnych, Studia i Materiały Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, T.26, 2024 r.
• Sztuka konserwacji. Materiały z konferencji jubileuszu 50-lecia WKiRDS ASP w Warszawie 1997.
|
|
Dodatkowe informacje
|
Przed rozpoczęciem zajęć z przedmiotu Konserwacja i Restauracja Malowideł Ściennych, s. 4, konieczne jest ukończenie kursu podstawowego w zakresie konserwacji malowideł ściennych, s. 3
|
| Sposoby oceniania osiągniętych efektów uczenia się
|
| Sposób oceniania (składowe) | Składowe oceny końcowej w % (łącznie 100%) |
|---|
|
- Ćwiczenie z uzupełniania ubytków zaprawy, przegląd i egzamin
- Kolokwium
- Ocena z ćwiczeń w terenie wraz z opracowaniem dokumentacji
|
- 50%
- 30%
- 20%
|
|
|
Kryteria i skala ocen
|
Aby uzyskać zaliczenie przedmiotu dopuszcza się max. 2 nieobecności nieusprawiedliwione na zajęciach stacjonarnych; wykonanie ćwiczenia z uzupełniania ubytków warstwy malarskiej oraz oddanie i zaprezentowanie referatu.
Aby uzyskać pozytywną ocenę końcową wymagane jest min. 51 % obecności na zajęciach terenowych (zob. Regulamin Zajęć Terenowych w Katedrze Konserwacji i Restauracji Malowideł Ściennych).
Ocena końcowa jest wypadkową ocen z poszczególnych elementów składowych:
− na ocenę 3,0: wymagana jest realizacja ćwiczenia z uzupełniania ubytków zaprawy na poziomie dostatecznym, pozytywna ocena z kolokwium, egzaminu oraz zajęć terenowych;
− na ocenę 4,0: wymagana jest realizacja ćwiczenia z uzupełniania ubytków zaprawy na poziomie dobrym, dobra ocena z kolokwium, egzaminu i zajęć terenowych;
− na ocenę 5,0: wymagana jest realizacja ćwiczenia z uzupełniania ubytków zaprawy na poziomie bardzo dobrym, bardzo dobra ocena z kolokwium, egzaminu i zajęć terenowych oraz aktywny udział w zajęciach;
− na ocenę 5,5: wymagana jest realizacja ćwiczenia z uzupełniania ubytków zaprawy na poziomie celującym, celująca ocena z kolokwium, egzaminu i zajęć terenowych oraz ponadprogramowe zaangażowanie i aktywność na zajęciach.
W przypadku rozbieżnych ocen z poszczególnych składowych wyliczana jest średnia (od 3,25 do 3,74 jest 3,5; od 3,75 do 4,24 jest 4,0; od 4,25 do 4,74 jest 4,5; od 4,75 do 5,24 jest 5,0; od 5, 25 jest 5,5).
|
|
Data sporządzenia karty
|
13.03.2025
|
