Kierunkowe

Stacjonarne

Celem przedmiotu jest zapoznanie studenta z historią różnych aspektów i dziedzin związanych z grafiką projektową, rozumianą zarówno jako rozwój pisma i projektowania tekstu oraz sposobów jego utrwalania w epoce poprzedzającej wprowadzenie druku, jak i tych wytworzonych po przełomie zapoczątkowanym eksperymentami Johannesa Gutenberga. Celem jest także zaznajomienie studenta z historią form komunikowania graficznego od epoki starożytnej do końca XIX wieku (okolice 1900 roku). Wykład koncentruje się przede wszystkim na zagadnieniach związanych z kulturą europejską i szerzej kulturą świata zachodniego i przyjętymi w tym kręgu kulturowym formami komunikowania znaczeń, podkreśla przy tym istotną rolę druku, która doprowadziła do wykształcenia się tzw. kultury druku (ang. print culture) i poświęconych jej odrębnych studiów naukowych.

Poniższe punkty obejmują zagadnienia poruszane w ramach wykładów, nie odzwierciedlają jednak w sposób ścisły podziału godzinowego w ramach semestru.

1. Historyczna analiza znaku jako środka komunikowania w epoce paleolitu.

2. Historyczna analiza rozwoju form pisma ręcznego od pisma klinowego i egipskich hieroglifów do odmian pisma gotyckiego.

3. Historyczna analiza rozwoju sposobów komponowania i składania tekstu od antycznych tabliczek woskowych do gotyckich kodeksów iluminowanych.

4. Omówienie i przedstawienie najważniejszych aspektów kultury druku i przemian społeczno-kulturowych wywołanych pojawieniem się nowego narzędzia wytwarzania i dystrybucji tekstów od eksperymentów chińskich po kroje akcydensowe.

5. Historyczna analiza rozwoju czcionek drukarskich.

6. Historyczna analiza form projektowania ksiąg drukowanych od inkunabułu do wydawców z kręgu Ruchu Odnowy Sztuk i Rzemiosł.

7. Historyczna analiza rozwoju ilustracji drukowanej od "Kroniki Norymberskiej" do dzieł Waltera Crane'a.

8. Historyczna analiza form reklamowych od rzymskich graffiti do XIX wiecznych murali szyldowych.

9. Historyczna analiza plakatu jako medium komunikacji społecznej i artystycznej.

10. Projektowanie graficzne w kręgu Secesji.

Podstawową formą nauczania jest wykład konwersatoryjny uzupełniony pokazem multimedialnym i połączony z dyskusją.

Literatura obowiązkowa:

1. R. Jubert, Typography and Graphic Design.From Antiquity to the Present, Paris 2006.

2. Z. Kolesar, J. Mrowczyk, Historia projektowania graficznego, Kraków 2018.

3. K. Houston, Książka. Najpotężniejszy przedmiot naszych czasów zbadany od deski do deski, Kraków 2017

4. E.L. Eisenstein, Rewolucja Gutenberga, Warszawa 2004

5. E. Bednarczuk, Graficzny rozwój litery, Warszawa 1956.

6. R. Bringhurst, Elementarz stylu w typografii, Kraków 2007.

7. J. Pirożyński, Johannes Gutenberg i początki ery druku, Warszawa 2002

Literatura uzupełniająca:

1. R. Chwałkowski, Typografia typowej książki, Gliwice 2001.

2. S. Dahl, Dzieje książki, Wrocław 1965.

3. Encyklopedia wiedzy o książce, Wrocław 1971.

4. F.H. Wills, Grafika reklamowa, Warszawa 1972.

5. J. Sowiński, Dziedzictwo Gutenberga. Problemy edytorskie komputerowego wspomagania składu, łamania i druku, „Acta Universitatis Wratislaviensis” nr 1726, „Bibliotekoznawstwo” t. 19 Wrocław 1995.

6. J. Sowiński, Polskie drukarstwo: historia drukowania typograficznego i sztuki typograficznej w Polsce w latach 1473-1939, Wrocław 1996.

Ponadto lektury wskazywane na bieżąco w związku z wybranym przez studenta/studentkę/osobę studiującą tematem eseju.

Podczas oceny eseju zaliczeniowego pod uwagę brane są nastepujące elementy:

1. Rzetelność przygotowanego eseju (terminowość jego dostarczenia, odpowiednia forma edytorska).

2. Stopień autorefleksyjności zawarty w przedstawionym eseju (nacisk na osobiste opinie formułowane przez osobę studiującą). 

3. Umiejętność przedstawienia kontekstu historyczno-kulturowego oraz społecznego danego zagadnienia projektowego oparta na wiedzy zaczerpniętej z właściwie dobranych lektur (stopień samodzielności w pozyskiwaniu materiału lekturowego).

4. Umiejętność przeanalizowania znaczenia wybranego zagadnienia projektowego zarówno w perspektywie pierwotnej, jak i w perspektywie współczesności.

5. Umiejętność przekazywania treści w sposób przystępny, a jednocześnie spełniający kryteria wypowiedzi akademickiej (zastosowanie odpowiedniej terminologii itp.).

Warunkiem wstępnym przyjęcia eseju jako formy egzaminu kończącego przedmiot jest wykazanie 50% + 1 obecności na zajęciach kontaktowych.

Ocena 2.0: nieobecność lub znikoma obecność na zajęciach (obowiązuje lista obecności), niewykonanie zadania zaliczeniowego.

Ocena 3.0: znikoma obecność na zajęciach (obowiązuje lista obecności), niechlujne opracowanie eseju, niski poziom kompetencji językowych; posługiwanie się kalkami i stereotypowymi ujęciami tematu, widoczna współpraca z czatem GPT.

Ocena 4.0: max. dwie nieusprawiedliwione nieobecności podczas zajęć (obowiązuje lista obecności), solidnie przygotowany esej, właściwie dobrany materiał ikonograficzny, właściwie dobrane słownictwo, umiarkowana autorefleksja w sposobie przedstawiania tematu. 

Ocena 5.0: pełna frekwencja na zajęciach, poza sytuacjami, które mogą zostać usprawiedliwione przez podmioty zewnętrzne (tj. L4 lub zaangażowanie się osoby studiującej w ważne projekty artystyczne; obowiązuje lista obecności), interesujący koncepcyjnie esej, zawierający mniej oczywiste przykłady, właściwie dobrany materiał ikonograficzny, właściwie dobrane słownictwo bazujące na specjalistycznej terminologii, zauważalna znajomość lektur, przedmiotowych, znacząca autorefleksja w sposobie przedstawiania tematu.

Ocena 5.5: pełna frekwencja na zajęciach, poza sytuacjami, które mogą zostać usprawiedliwione przez podmioty zewnętrzne (tj. L4 lub zaangażowanie się osoby studiującej w ważne projekty artystyczne; obowiązuje lista obecności), interesujący koncepcyjnie esej, zawierający nieoczywiste przykłady świadczące o zapoznaniu się zarówno z lekturami obowiązkowymi, jak i dodatkowymi polecanymi podczas zajęć, znakomicie dobrany materiał ikonograficzny, właściwie dobrane słownictwo bazujące na specjalistycznej terminologii, wysoka autorefleksja w sposobie przedstawiania tematu.

1.10.2025