Podstawowe

Stacjonarnie

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z bogactwem współczesnych form komunikowania intensywnie przekształcanych za pośrednictwem stale wzrastających możliwości generowanych przez media cyfrowe. Przedmiotem analiz będą różnorodne sposoby budowania, dystrybucji i odbioru komunikatów. Analizy zostaną połączone z przedstawieniem kluczowych dla zrozumienia generowanych współcześnie przekazów teorii i metodologii badawczych poczynając od charakterystyki dwóch modelowych paradygmatów komunikacyjnych XX wieku (strukturalizm i poststrukturalizm), przez omówienie kluczowych dla XX wieku teorii komunikowania (Szkoła Frankfurcka, Brytyjskie Badania Kulturowe, Henry Jenkins i kultura prosumencka). Omawiane zjawiska zostaną zaprezentowane na szerszym tle współczesnej kultury, ze szczególnym zwróceniem uwagi na status komunikowania w epoce Web 2.0 oraz Web 3.0 i społeczeństwa konwergencji. Zajęcia pozwolą studentom na zapoznanie się z bogactwem metodologicznym i konceptualnym aktualnej teorii komunikacji będącej podstawowym zagadnieniem współczesnej kultury medialnej, a także podstawą modeli narratywnych stosowanych w szeroko rozumianych tekstach kultury.

Poniższe punkty obejmują zagadnienia poruszane w ramach wykładów, nie odzwierciedlają jednak podziału godzinowego w ramach semestru.

A. Blok metodologiczny — Podstawowe koncepcje i pojęcia:

1. Podstawowe teorie komunikowania — wprowadzenie: strukturalizm i poststrukturalizm.

2. Teoria znaku (Ferdinand de Saussure, Charles Sanders Peirce, Roland Barthes, Claude Levi Strauss, Umberto Eco).

3. Paradygmaty analizy komunikowania (Max Horkheimer, Theodor W. Adorno, Jürgen Habermas / Stewart Hall, John Ellis, David Morley i ich kontynuator John Fiske).

4. Zimne i gorące media — koncepcja Marshalla McLuhana.

5. Kultura konwergencji i społeczeństwo Web 2.0: Henry Jenkins (Przekształcenia kultury medialnej pod wpływem przełomu cyfrowego: konsument – prosument, nowe formuły produkcji, dystrybucji i odbioru komunikatów).

B. Blok aplikacyjny — Analiza różnych typów komunikatów od form tradycyjnych po narzędzia powiązane z kulturą Web 3.0:

1. Powracająca melodyjka – koncepcja mitu jako struktury narracyjnej w kulturze audiowizualnej. 

2. A teraz wreszcie my! – charakterystyka komunikacji wizualnej projektowanej przez społeczność sieci.

3. Zróbmy o tym film! vol. 1 — modelowa analiza filmu, jako komunikatu kulturowego (ze szczególnym uwzględnieniem filmów poświęconych sztuce lub tematyzujących życie artystów).

4. Zróbmy o tym film! vol. 2 — modelowa analiza filmu, jako komunikatu kulturowego (ze szczególnym uwzględnieniem filmów o charakterze autotelicznym poświęconym kinu i osobie reżysera).

5. Jak to się robi w HBO (i dlaczego tak dobrze)? — modelowa analiza nowej formuły intertekstualnego i transmedialnego serialu.

6. Bohater po liftingu — analiza przekształceń, jakim ulegają bohaterowie zbiorowej wyobraźni we współczesnej kulturze.

7. Zagraj to jeszcze raz Sam (tylko lepiej?) — remake cyfrowy, sequel i prequel serialowy na dużym ekranie.

8. Od "Cosmo" do "That", czyli jak kultura tresuje dziewczynki.

9. Kiedy kamp staje się swoim! — od kampu jako kultury odrębności do kampu i queer jako mainstreamu pop-kultury.

Podstawową formą nauczania jest wykład konwersatoryjny o charakterze problemowym ilustrowany prezentacją wizualną oraz – w uzasadnionych przypadkach – fragmentami filmowym. W trakcie wykładu znaczący nacisk położony jest na dyskusje ze studentami.

Literatura podstawowa:

1.Henry Jenkins, Kultura konwergencji. Zderzenie starych i nowych mediów, Warszawa 2006.

2.John Fiske, Zrozumieć kulturę popularną, Kraków 2010.

3.John Fiske, Wprowadzenie do badań nad komunikowaniem, Warszawa 2008.

4.Juergen Habermas, Teoria działania komunikacyjnego. Racjonalność działania a racjonalność społeczna, Warszawa 1991.

5.Jean-Francois Lyotard, Kondycja ponowoczesna, Warszawa 1997.

Ponadto wybrane artykuły będące podstawą do dyskusji prowadzonych podczas wykładów, których lista jest studentom przekazywana na bieżąco.

Podczas egzaminu (forma: ustna wypowiedź omawiająca jedno z zagadnień rozpatrywanych podczas zajęć zilustrowana poprzez odwołania do samodzielnie wyszukanych przykładów (innych niż pokazywane podczas wykładów) oceniane są nastepujące elementy:

1. Rzetelność przygotowanej prezentacji.

2. Zakres wiedzy dotyczącej prezentowanego zagadnienia.

3. Umiejętność dokonania samodzielnej analizy prezentowanego zagadnienia (m.in. na podstawie ilustrujących je przykładów).

4. Umiejętność przekazywania treści w sposób przystępny, a jednocześnie spełniający kryteria wypowiedzi akademickiej (zastosowanie odpowiedniej terminologii itp.).

Warunkiem wstępnym dopuszczenia do przedstawienia prezentacji jako formy egzaminu kończącego przedmiot jest wykazanie 50% + 1 obecności na zajęciach kontaktowych. 

Ocena 2.0: nieobecność lub znikoma obecność na zajęciach (obowiązuje lista obecności), niewykonanie zadania zaliczeniowego.

Ocena 3.0: znikoma obecność na zajęciach (niewiele ponad 50% – obowiązuje lista obecności), niechlujne opracowanie prezentacji, niski poziom kompetencji językowych podczas prezentacji; posługiwanie się kalkami i stereotypowymi ujęciami tematu.

Ocena 4.0: max. dwie nieusprawiedliwione nieobecności podczas zajęć (obowiązuje lista obecności), solidnie przygotowana prezentacja, właściwie dobrany materiał ikonograficzny, właściwie dobrane słownictwo, umiarkowana oryginalność w sposobie przedstawiania tematu.

Ocena 5.0: pełna frekwencja na zajęciach, z wyłączeniem nieobecności, które mogą zostać usprawiedliwione przez podmioty zewnętrzne (tj. L4 lub zaangażowanie się osoby studiującej w ważne projekty artystyczne; obowiązuje lista obecności), interesująca prezentacja wizualna, zawierająca mniej oczywiste przykłady, właściwie dobrany materiał ikonograficzny, właściwie dobrane słownictwo bazujące na specjalistycznej terminologii, zauważalna znajomość lektur, przedmiotowych, oryginalność w sposobie przedstawiania tematu.

Ocena 5.5: pełna frekwencja na zajęciach, które mogą zostać usprawiedliwione przez podmioty zewnętrzne (tj. L4 lub zaangażowanie się osoby studiującej w ważne projekty artystyczne; obowiązuje lista obecności), interesująca prezentacja wizualna, zawierająca nieoczywiste przykłady świadczące o zapoznaniu się zarówno z lekturami obowiązkowymi, jak i dodatkowymi polecanymi podczas zajęć, znakomicie dobrany materiał ikonograficzny, właściwie dobrane słownictwo bazujące na specjalistycznej terminologii, wysoka oryginalność w sposobie przedstawiania tematu.

1.10.2025